یادداشتنویسی روزانه چیست؟
این نوع نوشتن، سابقه و پیشینهی چندانی ندارد. یادداشت روزانهنویسی از یک نظر، قالبی همگانی است. همهی آنهایی که توانایی نوشتن دارند، میتوانند در این زمینه فعال شوند.
همهی ما در روز شاهد رویدادهای ریز و درشت هستیم و رفتارها و کنشهایی را مشاهده میکنیم. بعضی از این رویدادها و رفتارها برای ما مهماند و ارزش آن را دارند که پیگیری شوند. فعالیتها و پیگیریهای ما در این دنیای شلوغ، چنان زیاد شده و از سوی دیگر قدرت حافظه نه تنها افزایش نیافته، بلکه کمتر هم شده است، بنابراین بسیاری از برنامهها و پیگیریها به دست فراموشی سپرده میشوند.
یکی از سادهترین و عمومیترین راه نهایی جلوگیری از فراموشی، یادداشتنویسی است.
یادداشتنویسی با آنکه کمترین جنبههای فنی و هنری را دارد، اگر به صورت یک عادت و یک برنامهی منظم و روزانه درآید شکل یم نوع و قالب نوشتن را به خود میگیرد.
منبع
منبع یادداشتهای روزانه، دیدهها و واقعیتهاست. بنابراین عنصر تخیل، نقشی در این نوع نوشتن نخواهد داشت.
مستندنویسی در این قالب نگارشی سبب میشود تا متن، مستقیمگو از آب درآید.
ریزپردازی و توجه به دیدههای ریز و درشت، یادداشت روزانه را متنی جزیینگر میسازد.
از آنجا که همیشه زندگی جریان دارد و پیرامون ما پر است از رویدادها و دیدهها و شنیدهها، پس همیشه چیزی برای یادداشتبرداری و نوشتن وجود دارد.
عادت به نوشتن
شرط نوشتن یادداشتهای روزانه، عادت به نوشتن است.
هر چند که نویسندهی یادداشت روزانه از تخیل خود استفاده نمیکند و نیز نمیتواند حوادثی را که رخ میدهند تغییر دهد، ولی میتواند و باید از میان انبوهی از مشاهدات و رویدادهای ریز و درشت، دست به گلچین کردن بزند. برای این کار از روش بهره میگیرد؛ او رخدادهای کم اهمیت و تکراری را حذف میکند بدون آنکه چیزی را جایگزین آن نماید.
به عبارتی دیگر، نویسندهی یادداشت روزانه برای اختصار و رعایت ایجاز، قسمتهایی را حذف میکند، ولی مجاز نیست چیزی به متن اضافه کند.
عادت به نوشتن یادداشت روزانه، علاوه بر ایجاد نظم در نوشتن، نگاهی تیزبین و ذهنی هشیار و قلمی فعال به ارمغان میآورد.
این نوع نوشته، بر اساس تاریخ روز شکل میگیرد. از این رو با سفرنامه همانندی دارد.
یادداشتهای روزانه به تنهایی داستان نیستند، ولی میتوانند به عنوان مادهای در داستان مورد استفاده قرار گیرند.
بعضی از نویسندگان داستان خود را با پیرنگ و قالب یادداشت روزانه نوشتهاند، مانند داستان افلیج نوشتهی ایرج علیآبادی.
خواندن یادداشتهای روزانهی نویسندگان، علاوه بر لذتی که نصیب خواننده میکند، او را با نوع نگاه نویسندگان آشنا میسازد.
نویسندگان بزرگ یادداشتهای روزانهی با ارزش و مهمی دارند که معمولا پس از مرگشان منتشر میشود. یادداشتهای روزانه داستایوسکی، فرانتس کافکا، گابریل گارسیامارکز و دیگران علاوه بر ارزش ادبی دارای اهمیت و ارزشهای اجتماعی، فرهنگی و تاریخی است.